Poradnik logopedy: praca rodzica z dzieckiem w domu - część IX

Niedosłuch a rozwój mowy. Niedosłuch coraz częstszym problemem dzieci. Jak go rozpoznać?

Początkowo dziecko komunikuje się z otoczeniem za pomocą krzyku, potem zaczyna głużyć, gaworzyć, a następnie wypowiada pierwsze wyrazy i buduje proste zdania. Rozwój mowy dziecka trwa kilka lat, a jego przebieg zależny jest m.in. od czynności mózgu, sprawności narządów mowy oraz narządu słuchu. Dziecko, które niedosłyszy ma również problem z nauką mówienia.

Z badań Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w Kajetanach pod Warszawą wynika, że coraz większa liczba polskich dzieci boryka się z niedosłuchem. Obecnie około 20 proc. dzieci i młodzieży w Polsce ma problemy ze słuchem. Według statystyk nawet dwa na 1000 noworodków rodzi się z tym zaburzeniem.

Poradnik logopedy: praca rodzica z dzieckiem w domu- część VIII

Jak pracować w domu z dzieckiem z afazją ?

            O afazji dziecięcej mówimy, gdy dziecko pomimo braku upośledzenia umysłowego, zaburzeń natury psychologicznej i z prawidłowym słuchem nie wykształciło mowy w ogóle, bądź wykształciło ją w stopniu dalece odbiegającym od normy wiekowej. Istnieją dwa podtypy afazji dziecięcej, ruchowa i czuciowa. W przypadku afazji ruchowej dziecko ma problemy   z budowaniem wypowiedzi, ma jednak zachowaną zdolność rozumienia mowy. Natomiast czuciowa afazja dziecięca powoduje zaburzenia zarówno w mówieniu jak i rozumieniu mowy, przeważają jednak zaburzenia rozumienia.

Poradnik logopedy: praca rodzica z dzieckiem w domu- część VII

Dlaczego dziecko nie wymawia głoski"r"?

1. Zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe (a brak tej głoski może być wskazaniem do podcięcia);
2. Nieprawidłowa budowa języka: krótki, gruby lub zbyt duży;
3. Nieprawidłowe napięcie języka (wzmożone lub osłabione);
4. Zbyt wczesne próby wymówienia r, gdy język nie jest jeszcze dostatecznie usprawniony;
5. Niska sprawność języka – brak pionizacji, mała ruchomość koniuszka języka;
6. Nieprawidłowy wzorzec wymowy najbliższego otoczenia;

Poradnik logopedy: praca rodzica z dzieckiem w domu – część VI

Jak postępować z dzieckiem jąkającym się?

  1. Gdy dziecko nie zdaje sobie sprawy, że się jąka to w żaden sposób nie daj mu odczuć, że coś się w jego wymowie zmieniło, pomóż mu nabrać zaufania do swojego mówienia, mimo niepłynności.
  2. Słuchaj uważnie tego co dziecko mówi, jakie informacje chce Ci przekazać, nie skupiaj się na tym w jaki sposób się wypowiada. Tak samo reaguj w każdej sytuacji, niezależnie od tego czy  dziecko się jąka, czy akurat mówi bardziej płynnie.
  3. Nie stosuj poleceń i upomnień typu : „ powtórz, mów wolniej, weź głębszy oddech, nie jąkaj się”. Takie komunikaty utwierdzają dziecko w przekonaniu, że ważniejsze jest mówienie płynne niż treść jego wypowiedzi.
  4. Jeśli dziecko się spieszy, jest nadmiernie podniecone powiedz mu: „uspokój się, mamy przecież dużo czasu”, to zupełnie coś innego niż komunikat „mów wolniej”, ponieważ nie zwraca wówczas uwagi na to jak dziecko mówi, ale na jego stan emocjonalny i zachowanie.
  5. Nie przerywaj wypowiedzi dziecka, cierpliwie wysłuchaj tego co ma do powiedzenia.
  6. Utrzymuj kontakt wzrokowy podczas rozmowy. Nawet kiedy jesteś zajęty wysłuchaj dziecka do końca.