06.04.2020 Jak rozmawiać z dzieckiem w zaistniałej sytuacji(COVID - 19) - część 1

Dziecko jest wrażliwe na stany emocjonalne dorosłego i to niezależnie od tego, ile ma lat. Obserwuje jak dorosły radzi sobie z obecną sytuacją, nawet jeżeli jej nie komentuje. Dlatego warto, aby to rodzic zainicjował rozmowę.

Jak rozmawiać dzieckiem w zaistniałej sytuacji?

- Należy uwzględnić wiek dziecka, tzn. dostosować treść oraz formę przekazu adekwatnie do wieku.

- Należy uwzględnić to, jak do tej pory rozmawialiśmy z dzieckiem:

* Czy do tej pory rozmawialiśmy o emocjach? Jeżeli tak to świetnie. Jeżeli nie, to musimy zacząć od podstaw związanych z emocjami, czyli od tego, jak je rozpoznawać, nazywać i wyrażać, a dopiero później porozmawiać o tym, jak to jest z tymi naszymi emocjami teraz.

* Czy sami jako dorośli wiemy, co dzieje się w naszych emocjach, jak ja dorosły się czuję? Na to pytanie warto sobie odpowiedzieć przed rozmową z dzieckiem.

* Czy nasze dziecko jest osobą, która zamyka się w sobie, gdy coś przeżywa i unika kontaktu, chce „chronić” dorosłego przed przeżywaniem jego trudności oraz dodatkowym zmartwieniem, czy może jest dzieckiem, które w trudnej sytuacji przychodzi i mówi:  „Hej mamo/tato potrzebuję pogadać…”

- Bądź uczciwy podczas rozmowy; dziecku będzie łatwiej opowiedzieć o swojej niepewności w momencie, kiedy rodzic pokaże mu, że w tej sytuacji naturalne jest przeżywanie takich odczuć.

- Nie udawaj, że wiesz coś, czego nie wiesz - przyznanie się do niewiedzy procentuje większą szansą nawiązania dobrego kontaktu z dzieckiem i pogłębieniem zaufania do dorosłego.

- Aby zacząć rozmowę o emocjach opowiedz dziecku „co u Ciebie” np.

„Martwię się o babcię, żeby się nie zaraziła i tak dużo o tym myślę…”

„Wiesz, ostatnio tak się dzieje, że różnymi rzeczami się martwię…”

„Denerwuję się tą sytuacją…”

Po takim wstępie możesz dopytać:

„A co tam u Ciebie, jak ty się masz w tej sytuacji…”

„A jak Ty się teraz czujesz?...”

- nie zakładaj z góry, jakiej odpowiedzi udzieli Ci dziecko

Dorośli/rodzice często są przekonani, że jeżeli odczuwają silne emocje, to dziecko będzie je przeżywać podobnie ( w drugą stronę zresztą też tak to działa - dzieci też mają takie przekonanie), ale tak nie musi być. Dlatego dobrze jest sprawdzić, co w tej sytuacji przeżywa nasze dziecko. A co może przeżywać?:

*Radość – „nie idę do szkoły”

*Radość – „rodzice są w domu ze mną, a nie w pracy”

* Zaciekawienie – nowa forma nauki, nowy tryb dnia itd.

* Smutek – „tęsknię za moją klasą”, „chciałbym wyjść pograć w piłkę z chłopakami”, „martwię się, że będziemy chorzy”

*Złość - „chciałabym wyjść ze znajomymi na pizzę”, „wkurza mnie brat/siostra”, „nie mogę pobyć ani chwili sam”, „za dużo tych lekcji nam zadają”

*Ekscytację – dzieje się coś nowego, szkoła jest zupełnie nowa

*Może też być tak, że dziecko nie wie, co przeżywa -odczuwając niepokój/pobudzenie, nie potrafi tego nazwać: „Nie wiem co czuję”

Ważne jest sprawdzenie, co się z nami dzieje i w jakim stanie jest dziecko.

Możemy oczekiwać różnych emocji i powinniśmy być otwarci na to, co dziecko nam powie.

- powstrzymaj się przed udzielaniem dziecku wskazówek, jakie to emocje ma przeżywać i cierpliwie poczekaj na odpowiedź dziecka

- nie prowadź trudnych rozmów o emocjach, gdy sam jako rodzic jesteś w napięciu.

 

 

Temat będziemy dalej kontynuować – prosimy śledzić naszą stronę internetową.

Zespół psychologów z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Pasłęku

02.04.2020 Higiena wzroku

Zadbajmy o nasz wzrok - higiena wzroku

          Wzrok to król zmysłów. Obliczono, że 80% informacji o otaczającym świecie odbieramy za jego pomocą. Najczęściej używamy go automatycznie       i nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak jest nam potrzebny. Dzięki niemu poznajemy świat, zbieramy informacje o otoczeniu, potrafimy odnaleźć się        w przestrzeni. Wzrok stanowi też nieocenioną pomoc przy wykonywaniu codziennych czynności, ułatwia nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktów        z innymi ludźmi. Jednak ciągły rozwój technologii i związane z tym częste korzystanie z komputerów, internetu, tabletów oraz smartfonów powoduje,       że coraz bardziej eksploatujemy nasz narząd wzroku i coraz gorzej widzimy. Nasze oczy to niesamowity dar, o który powinniśmy pieczołowicie dbać.          Oto kilka wskazówek, jak to zrobić.

          Zasadnicze znaczenie dla prawidłowego widzenia i uniknięcia znużenia przy pracy wzrokowej ma odpowiednie oświetlenie. Zarówno zbyt słabe jak i zbyt silne działa szkodliwie na oczy, powoduje ich szybkie zmęczenie i powstawanie różnych dolegliwości. Oświetlenie powinno być dostosowane       do rodzaju wykonywanej pracy – im bardziej precyzyjna, tym powinno być ono silniejsze. Należy pamiętać, że najlepsze dla naszych oczu jest oświetlenie dzienne. Byłoby idealnie, gdyby można było  pracować bądź czytać korzystając wyłącznie z jego dobrodziejstw. Niestety, w pomieszczeniach, w których często przebywamy nie zawsze jest go pod dostatkiem. Wówczas do doświetlania wykorzystujemy światło sztuczne w postaci oświetlenia elektrycznego. Światło elektryczne różni się od światła dziennego większą ilością promieni czerwonych (do 64% i więcej) i stosunkowo mniejszą ilością promieni zielonych i błękitnych. Półmrok idealnie sprawdza się podczas kolacji przy świecach a nie podczas długotrwałej pracy wzrokowej, która w miejscu słabo oświetlonym wpływa na męczenie się oczu a w dłuższej perspektywie może wpłynąć na powstanie wady wzroku. Prawidłowe oświetlenie miejsca w którym  pracujemy przy komputerze lub czytamy powinno składać się przynajmniej z dwóch  źródeł światła: górnego, rozproszonego oraz kierunkowego, zapewniającego punktowe, skoncentrowane światło. Najlepszym sposobem na doświetlenie są lampki biurkowe z długim, regulowanym lub giętkim ramieniem oraz nieprzeźroczystym, niezbyt ciemnym abażurem osłaniającym żarówkę.  

          Wyniki badania przedstawione w Raporcie „Higiena i profilaktyka wzroku” z 2018 r. wskazują, że przeciętny Polak ogląda telewizję w dni robocze  przez 5 godzin a w weekendy zwiększa ten czas do 5,8 godzin a przez ponad 6 godzin dziennie wpatruje się w ekran komputera lub smartfona.  Ta nadmierna ekspozycja na światło ekranów urządzeń elektronicznych może mieć negatywne skutki dla naszego wzroku. Długotrwałe wpatrywanie się w ekran telewizora może wpływać na zmęczenie oczu i ich łzawienie a także poprzez zminimalizowanie mrugania doprowadzić do Zespołu Suchego Oka, czyli uczucia piasku pod powiekami, pieczenia i bólu oraz przekrwienia spojówek. 

Telewizję należy oglądać z przerwami, które służą rozluźnieniu mięśni oka. Warto również pamiętać o odpowiednim oświetleniu pomieszczenia. Nie należy jej oglądać w ciemności, światło powinno padać z góry i symetrycznie a osoba oglądająca powinna siedzieć naprzeciwko ekranu.

          Powszechnie wiadomo, że długotrwała praca przy komputerze również nie służy naszym oczom. W normalnych warunkach nasze oko mruga około     12 razy na minutę. Podczas pracy przy komputerze częstotliwość mrugania znacząco się obniża, co uniemożliwia wystarczające nawilżenie spojówki i rogówki. Ponadto, zazwyczaj koncentrujemy wzrok raz na przedmiotach bliskich, a raz na oddalonych. Patrząc na monitor nasze oczy pozostając przez dłuższy czas skupione na jednym obiekcie z trudem nadążają za zmianą perspektywy i mają coraz większy problem z odpowiednim doborem ostrości widzenia. Efektem długiego wpatrywania się w ekran komputera może być osłabienie wzroku, ból, drapanie, swędzenie oczu oraz uczucie piasku pod powiekami. Takie dolegliwości zostały określone mianem Syndromu Widzenia Komputerowego CVS. Dosięga on ponad 75% osób spędzających przed monitorem ponad dwie godziny dziennie. Osoby korzystające z komputera powinny wyrobić w sobie  nawyk robienia krótkich przerw – na każdą godzinę pracy przy komputerze powinno przypadać co najmniej 5 minut przerwy, w ramach której warto oderwać wzrok od monitora, popatrzeć przez chwilę w dal, najlepiej na coś zielonego (kolor zielony jest dla oczu kojący). Aby uchronić nasze oczy przed nadmiernym wysychaniem należy pamiętać o częstym mruganiu, a jeżeli dojdzie do nadmiernego ich przesuszenia można wykorzystać dostępne na rynku krople dla zmęczonych oczu. Ale będzie to tylko pomoc doraźna. Nie bez znaczenia dla oczu podczas dłuższego korzystania z komputera jest ergonomia stanowiska pracy.  Monitor komputera powinien być ustawiony bokiem do okna, żeby zapewnić sobie dostęp do światła naturalnego. Korzystając z komputera wieczorem lub w nocy należy pamiętać o jego odpowiednim oświetleniu bowiem ekran nie powinien być jedynym źródłem światła. Najlepiej aby dodatkowe światło (lampka biurkowa) ustawione było za monitorem. Ważna jest również odległość komputera od oczu – optymalna to 50 – 70 cm.

          Współczesny człowiek nie wyobraża sobie funkcjonowania bez korzystania z telefonu komórkowego, ale czy zdaje sobie sprawę jak to dobrodziejstwo naszych czasów wpływa na jego wzrok? Okuliści alarmują, że wielogodzinne wykorzystywanie smartfona do przeglądania Internetu, czytania wiadomości i e-książek oraz grania może wpłynąć na trwałe uszkodzenie wzroku.

Im dłużej patrzymy na ekran i skupiamy się na wyświetlanej na nim treści tym rzadziej mrugamy a więc nie nawilżamy dostatecznie naszych oczu. Ponadto, jeśli oglądamy przez dłuższy czas niewielki obiekt (np. film na ekranie), męczymy mięśnie odpowiadające za akomodację umożliwiającą szybkie dostosowanie się oka do oglądania przedmiotów znajdujących się w różnej odległości od nas. Patrzenie przez dłuższy czas na jeden obiekt bez mrugania może prowadzić do wady refrakcyjnej w postaci krótkowzroczności. Należy też pamiętać o tym, że ekrany w/w urządzeń emitują niebieskie światło, które podczas wielogodzinnego użytkowania urządzenia najczęściej powoduje zmęczenie oczu. Jak więc mądrze korzystać z tego dobrodziejstwa aby nasze oczy służyły nam jak najdłużej?  Oczywiście najskuteczniejszym sposobem jest ograniczenie używania urządzeń z niewielkim ekranem. Jeśli jednak musimy korzystać z nich przez dłuższy czas, warto robić przerwy i umożliwić oczom odpoczynek. Co 20 minut na około 20-30 sekund należy oderwać wzrok od ekranu i popatrzeć na oddalony punkt. Taki zabieg redukuje zmęczenie oczu. Pamiętajmy też o mruganiu. Pomocne może być również ćwiczenie rozluźniające gałkę oczną  polegające na patrzeniu na zmianę w dal i bliż oraz zamknięcie na chwilę oczu lub ich zasłonięcie.

Jeżeli często korzystamy z nowoczesnych urządzeń nie możemy zapominać o regularnym badaniu wzroku w profesjonalnym gabinecie okulistycznym lub optometrycznym.

          Aby utrzymać wzrok w dobrej kondycji musimy również pamiętać o zdrowym trybie życia i odpowiednio zbilansowanej diecie w której występują korzystne dla oczu minerały i witaminy tj. A, C, E i z grupy B oraz beta-karoten, luteina i antyoksydanty. Nie bez znaczenia jest również regularna aktywność fizyczna oraz zdrowy sen.

          Oczy to nasze okno na świat - bez nich nasze codzienne życie byłoby znacznie trudniejsze i dlatego warto o nie dbać na co dzień, a nie tylko od święta, zwłaszcza w obecnej sytuacji epidemiologicznej, kiedy nauka i praca odbywają się zdalnie, a to w znacznym stopniu  eksploatuje narząd wzroku.

 

 

Opracowanie: na podstawie materiałów źródłowych tyflopedagog z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Pasłęku.

03.04.2020 RODZICE….

W dzisiejszym tak trudnym czasie KWARANTANNY DOMOWEJ do rangi problemu urasta pytanie: Jak zająć się dziećmi w domu, żeby się nie nudziły? Jak się z nimi bawić ?

Oto kilka wskazówek dla rodziców:

            Najważniejsze to zapewnić dzieciom czas na porządne wyspanie się i odpoczynek.  Wypoczęty organizm jest mniej podatny na infekcje i lepiej funkcjonuje.

• Potrzebna będzie także dobra organizacja czasu, regularne czynności o ustalonych godzinach .
• Spokój rodziców jest ważny dla zapewnienia poczucia bezpieczeństwa dzieci. Ważne, aby rozmawiać z dziećmi w adekwatny sposób o istniejącej sytuacji.
• Aby nie wzbudzać lęku , należy wyjaśnić dziecku, co  robić, by uchronić się przed wirusem.
• Wskazane w tym czasie jest trzymanie się rutyny, stworzenie nowego harmonogramu, który obejmie prace domowe, naukę, zabawę, czas wolny od technologii ( telewizor, komputer, telefon).
• Pozwólcie dziecku odczuwać i wyrażać emocje.
• Wspierajcie i okażcie zrozumienie dla ich smutku i złości. Empatia i wsparcie są najlepszym rozwiązaniem.
• Stwórzcie okazje do wspólnego spędzania czasu.
• Dokonajcie wyboru takich zabaw, które wzmocnią rodzinne więzi np.wspólne czytanie, gry planszow , wymyślanie słów konczących się na ostatnią literę, zaczynających się na pierwszą literę.
• Zapewnijcie dzieciom warunki do rysowania, lepienia z plasteliny, wycinania, malowania, lepienia ciasta z masy solnej. Pomóżcie przygotować przybory potrzebne do tych czynności, aby były w zasięgu rąk dzieci.
• Konieczne jest umożliwienie dzieciom ,,spalenia'' nadmiaru energii. Warto dzieciom zaproponować zabawy ruchowe np. skakanie na skakance, gimnastyka, fitness, taniec, gra w Twistera.
• Zaproponujcie dzieciom zabawy kreatywne np. wymyślanie wspólnych opowiadań, bajek, wierszy, piosenek.
• Wprowadźcie domowe rytuały, np. wspólne oglądanie zdjęć rodzinnych, opowiadanie historii swoich rodzin.
• Wskazany czas dla rodziców np. ,,godzina ciszy'', aby rodzic mógł odpocząć              i zebrać siły.
• Kontrolujcie swoje zachowanie. To oczywiste, że dorośli są także zaniepokojeni sytuacją związaną z zagrożeniem koronawirusem. Jednakże ważne jest, żebyśmy zrobili wszystko, co w naszej mocy, aby nie dzielić się z dziećmi swoimi lękami i nie okazywać obawy. Może to oznaczać powstrzymywanie emocji, co dla wielu okaże się bardzo trudne. Pamiętajmy, że to rodzice zapewniają swoim dzieciom poczucie bezpieczeństwa. Nawet, jeśli odczuwamy niepokój, nie możemy pozwolić, aby udzielił się on najmłodszym.
• Sprawcie, aby atmosfera wspólnych chwil była ciepła i serdeczna.

01.04.2020 Poradnik logopedy: praca rodzica z dzieckiem w domu – część 1

W związku z zaistniałą sytuacją i koniecznością  pozostawania dzieci w domu zachęcamy rodziców do współpracy z logopedą poprzez korzystanie z poradnika logopedycznego i regularnych ćwiczeń w domu.  Dbanie o prawidłową artykulację dziecka nie ogranicza się tylko do granic gabinetu logopedycznego, dlatego tak ważne są ćwiczenia wykonywane w domu. Wystarczy 15 minut dziennie systematycznych ćwiczeń zalecanego przez logopedę materiału, by osiągnąć sukces w prawidłowej wymowie. Dużą rolę w  terapii logopedycznej będzie odgrywał teraz rodzic.

,,Człowiek jest istotą społeczną i do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje możliwości kontaktu z innymi”. Dzieci uczą się mówić, słuchając i obserwując innych ludzi. Mowa daje możliwość wzbogacania i wyrażania przeżyć dziecka. Ograniczenie zdolności komunikowania się z otoczeniem utrudnia zaspokajanie jego potrzeb i rodzi w nim napięcia emocjonalne; może też wytworzyć barierę komunikacyjną, która doprowadzi do zachwiania jego poczucia bezpieczeństwa i zaufania do bliskich. Jeżeli kształtowanie się mowy we wszystkich bądź w niektórych jej aspektach przebiega niezgodnie z normą przewidzianą dla danej grupy wiekowej, mówimy wówczas o opóźnionym rozwoju mowy.

Proponujemy Państwu przykładowe ćwiczenia wspierające rozwój mowy dziecka w wieku przedszkolnym z opóźnionym rozwojem mowy:

Propozycja ćwiczeń

1. Ćwiczenia oddechowe
   • Dmuchanie do rurki zanurzonej w wodzie ( bulgotanie )
   • Dmuchanie na przedmiot zawieszony na nici np. piórka, karteczki,
   • Gra na instrumentach
   • Dmuchanie na skrawek papieru, watę
   • Wydmuchiwanie baniek mydlanych
   • Przenoszenie za pomocą słomki skrawków papieru
   • Wdech przez nos, wydech ustami ( wąchanie kwiatków )

2. Ćwiczenia usprawniające motorykę narządów artykulacyjnych; języka, warg, podniebienia miękkiego, żuchwy.

Masaż aparatu mowy:
• Usprawnianie języka: masaż grzbietowej powierzchni czubka języka, masarz brzegów języka, zahaczając o powierzchnię dolną, też od czubka do nasady,
• Usprawnianie podniebienia i dziąseł: masaż podniebienia i wewnętrznej strony policzków i warg, masaż dziąseł górnych i dolnych
• Masaż policzków, warg (zewnętrzny ): masaż, obszczypywanie, głaskanie policzków, ściąganie i rozciąganie warg, masaż miękką szczoteczką

Ćwiczenia czynne:
języka
• ściąganie ust w dziubek (wymawianie u) i szeroki uśmiech (wymawianie i),
• zlizywanie miodu lub czekolady z łyżeczki, oblizywanie ust – najpierw górna warga potem dolna,
• przesuwanie języka po dolnej wardze od lewego do prawego kącika ust,
• wysuwanie i chowanie języka,
• wykładanie języka do brody i nosa,
• kląskanie językiem – jadące konie,
• liczenie językiem zębów,
• wypychanie językiem policzków,
• picie przy użyciu rurki,
• lizanie lizaka.
warg
• zaciskanie warg,
• nakładanie wargi dolnej na górną i górnej na dolną,
• nadymanie policzków – baloniki,
• parskanie koni – wibracja warg,
• przesyłanie pocałunków,
podniebienia miękkiego
• ziewanie przy nisko opuszczonej szczęce,
• wdychanie powietrza przez usta przy zakrytym nosie,
• wdychanie powietrza przez nos przy zamkniętych ustach, naśladowanie odgłosów gęsi (gęganie),
• naśladowanie odgłosów płukanego gardła).
żuchwy
• opuszczanie i podnoszenie żuchwy,
• przesuwanie żuchwy w prawo i w lewo,
• wysuwanie jej do przodu i cofanie, żucie.

3. Ćwiczenia rozwijające wrażliwość słuchową
   • Identyfikowanie odgłosów zwierząt, odgłosów dnia codziennego, pojazdów, dźwięków otoczenia, natury, naśladowanie ich
   • Ustalanie kolejności dźwięków – wskazywanie instrumentów
   • Samodzielne wytwarzanie dźwięków za pomocą instrumentów, klocków
   • Wykonywanie określonych gestów do piosenek, wyliczanek, zabaw paluszkowych
   • Nucenie, wokalizowanie onomatopei, pojedyncze wyrazy

 Zapraszamy Państwa do śledzenia poradnika logopedycznego.